Dostojewski pisał Opowieści fantastyczne właściwie przez całe życie. Spośród jego bohaterów sympatię budzą głównie ludzie prości, wywodzący się z ludu, jak wieśniak Mareusz czy babuleńka z opowiadania Stuletnia. To w nich widział ostoję wartości narodu rosyjskiego - wiary, tradycji i prawości. Osiągnął tu formę mistrzowską. Znajdując punkt wyjścia w prostej historii, niekiedy gazetowej informacji, przechodził do rozważań uniwersalnych. Zmuszał i zmusza nas do zastanowienia się nad przeklętymi wyzwaniami egzystencji: prawdą i fałszem, dobrem i złem, pięknem i brzydotą. Ale dobro miesza się ze złem, prawda z fałszem, piękno z brzydotą; nasza dusza lawiruje pomiędzy jednym a drugim, nigdy nic nie jest czarne albo białe. I w tym właśnie jest jego nieśmiertelna siła - że bez względu na epokę zawsze odnajdziemy w jego prozie część prawdy o sobie, o własnej duszy. Zbiór zawiera osiem opowiadań: Petersburskie senne widziadła Bobek Chłopczyk na gwiazdce u Pana Jezusa Chłop Mareusz Stuletnia Potulna Sen śmiesznego człowieka O niebezpieczeństwie pogrążania się Gandalf.com.pl
