Na spotkaniu Towarzystwa Oświatowego Ziemi Dzierżoniowskiej i Dyskusyjnego Klubu Książki, które odbyło się 5 października, wykład pt. Krajobrazy jak żywe i inne wygłosiła Maria Tyws. Na wstępie dowiedzieliśmy się, że na podstawie licznych sondaży przeprowadzonych w różnych środowiskach na świecie uznano, że obrazami marzeń są – pejzaże. I to właśnie pejzaże były przedmiotem dzisiejszego spotkania. Pejzaż czyli malarstwo krajobrazowe przedstawiające widoki natury lub otoczenia. Na przestrzeni wieków wykształcone zostały różne rodzaje pejzaży. W zależności od sposobu przedstawianej rzeczywistości wyróżnia się pejzaż odzwierciedlający konkretny motyw (tzw. topograficzny) i pejzaż będący wytworem wyobraźni artysty (tzw. fantastyczny). Natomiast w zależności od obrazowanego motywu pejzaż może być naturalny, idylliczny, marynistyczny, nocny, urbanistyczny, ze sztafażem. Może być też abstrakcyjny. Malarstwo krajobrazowe pojawiło się w zasadzie w renesansie i na początku pejzaże stanowiły jedynie tło dla portretów i scen religijnych. Rosnące zainteresowanie światem przyrody od okresu renesansu sprawiło, że rola pejzażu rosła i temat ten zaczął się powoli wyodrębniać. Było też tak, że to właśnie natura była największym natchnieniem artystów. Za pomocą pejzażu przekazywali oni różne stany ducha oraz wrażliwość serc ludzkich (np. w romantyzmie, symbolizmie). Przez wiele lat aż do impresjonizmu pejzaże tworzone były przez malarzy wyłącznie w pracowniach na podstawie ich własnej wizji rzeczywistości. Wraz z nadejściem impresjonizmu obrazy malowane były już wyłącznie w plenerze (od początku do końca). Zmieniła się również kolorystyka pejzaży. Istotnego znaczenia nabrała gra świateł. Z kolei pejzaże malowane w XX wieku posiadają jeszcze inną formę. Bywają nierealne , abstrakcyjne. Posiadają elementy absurdu, nonsensu i chaosu. Przybierają także kształty geometryczne, mogą być też wykorzystywane do dekoracji.
Częstym motywem malarzy pejzażystów były sceny batalistyczne, dworskie, miejskie i wiejskie otoczenie, widoki jesieni i zimy, przełom nocy i dnia, krajobrazy widziane z lotu ptaka, sceny przedstawiające melancholię i grozę oraz żywioły istniejące w naturze. Dla zobrazowania tematu prowadząca przedstawiła słuchaczom niezliczoną ilość prac namalowanych przez wybitnych twórców pejzażystów tj. Rafaela Santiego, Leonardo da Vinci, Rembrandta, Vincenta van Gogha, Canaletto , Iwana Szyszkina, Wiliama Turnera, P. Bruegla, P. Gauguina, C.D. Friedricha, J. Pereza, M. Chagalla, E. Muncha, S. Daliego , L. Wyczółkowskiego i wielu wielu innych również współczesnych malarzy.
L. Bajsarowicz